Menu
Bệnh xương khớp được coi là 1 trong 10 căn bệnh phổ biến nhất trên thế giới hiện nay, số lượng người mắc phải căn bệnh này rất cao, đặc biệt những người làm việc văn phòng, lao động chân tay nặng nhọc. Ngành y học thế giới đã bỏ nhiều công sức để nghiên cứu và điều chế ra loại thuốc điều trị xương khớp. Và một trong những phương thức điều trị đạt hiệu quả cao nhất là bổ sung chất tạo sụn và bôi trơn cho khớp xương. Trong đó, Glucosamine là chất cho hiệu quả bảo vệ xương khớp tốt nhất bởi chất này làm tăng tái tạo đầu sụn và chondroitine làm tăng tổng hợp chất hyaluronic acid (chất bôi trơn trong khớp).
Glucosamine tự nhiên là amino – monosaccharide tham gia quá trình tổng hợp glucosaminoglycan cấu thành nên mô sụn, làm tăng khả năng sản xuất chất dịch nhày khớp, kích thích sản sinh mô liên kết xương, giảm quá trình mất canxi của xương, đồng thời ức chế enzym phá hủy sụn khớp (phospholinase A),làm giảm các gốc tự do (superoxide) phá hủy tế bào sinh sụn.
Trong cơ thể của động vật, glucosamine cấu tạo từ glucose và aminoacide glutamic. Ở cơ thể người sự sản xuất glucosamine sẽ giảm dần theo độ tuổi.
Bình thường, các đầu xương được bao phủ một lớp mô sụn. Lớp sụn khớp này có chức năng là làm cho khớp xương chuyển động êm ái, dưới tác dụng bôi trơn chất dịch nhày. Ngoài ra lớp sụn còn giúp hấp thu những chấn động từ ngoài vào trong ổ khớp.
Bệnh viêm khớp dần phá hủy lớp sụn, khiến các đầu xương trực tiếp cọ xát nhau gây đau, sưng và hạn chế cử động của khớp. Theo thời gian, các khớp xương sẽ biến dạng, đầu xương mọc ra những mấu gai xương. Đôi khi, những mảnh vỡ xương còn trôi lơ lửng trong ổ khớp, gây đau đớn.
Các triệu chứng dễ nhận thấy của bệnh là cứng khớp khi thức dậy hoặc ngồi lâu, sưng đau khớp ở một hoặc nhiều khớp, có cảm giác vướng khi cử động do đầu xương trực tiếp cọ xát nhau.
Thông thường bệnh nhân bị thoái hóa xương khớp có các biểu hiện sau: đau âm ỉ ở phần tiếp nối giữa hai đầu xương và cứng khớp (xảy ra theo định kỳ như khi vừa ngủ dậy hoặc đứng lên), sưng đau tấy tại một hoặc nhiều khớp, có tiếng lụp cụp, lạo xạo khi co duỗi khớp gối, càng vận động càng thấy đau nhiều. Nếu có cảm giác thấy nóng, đỏ và sưng tại các khớp nghĩa là thoái hóa khớp đã đi kèm một căn bệnh khác.
Thoái hóa khớp xương thường xảy ra ở những vị trí: Ngón tay, bàn tay, đốt sống cổ, đốt sống thắt lưng, khớp hông, khớp gối, mắt cá chân, gót chân.
Bệnh xương khớp được xếp vào nhóm bệnh thoái hóa khớp do tuổi tác. Những yếu tố thúc đẩy quá trình thoái hóa là thừa cân, béo phì, tổn thương khớp do động tác lặp đi lặp lại. Ngoài đau đớn, bệnh dễ gây tàn phế, hạn chế khả năng đi lại do khớp bị hủy hoại.
Người bệnh được kê các thuốc kháng viêm, giảm đau để làm giảm triệu chứng bệnh. Sử dụng lâu dài những thuốc này có thể gây tác dụng phụ như loét dạ dày, xuất huyết hệ tiêu hoá, hội chứng Cushing và tiểu đường…Các biện pháp như châm cứu, giảm cân, tập vật lý trị liệu,… tuy quan trọng, nhưng cũng không ngăn chặn được quá trình thoái hóa khớp.
Glucosamine đem lại niềm vui cho người bệnh xương khớp
Tác dụng của Glucosamine và Chondroitine
Việc sử dụng glucosamine và chondroitine làm giảm đau và tăng khả năng vận động cho người bệnh. Thuốc có khả năng làm chậm sự tiến triển của sự thoái hóa và tổn thương khớp do trực tiếp đánh vào cơ chế bệnh sinh.
Glucosamine và chrondroitine là những chất tự nhiên trong cơ thể. Chúng không gây tác ra các dụng phụ nghiêm trọng, tính an toàn cao. Vì vậy các công ty dược phẩm đã nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng trên cơ thể người bệnh và cho ra đời các dòng sản phẩm thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị cho những bệnh nhân bị mắc căn bệnh xương khớp với thành phần chính là glucosamine và chondroitine.
Nghiên cứu lâm sàng glucosamine
1. Rottapharm, có môn bài sản xuất tại Âu châu đã bảo trợ 2 nghiên cứu lớn về glucosamine sulfate (ít nhất 100 người cho mỗi nhóm), thời gian thử nghiệm kéo dài 3 năm, kiểm chứng cùng với các giả dược. Hai nghiên cứu này chứng minh Glucosamine mang lại hiệu quả rõ ràng trông điều trị xương khớp c. Không chỉ cải thiện triệu chứng mà còn cải thiện vùng chỗ khớp bị thu hẹp trên hình X quang. Điều này chứng tỏ rằng glucosamine ngoài việc giảm đau, còn có thể hỗ trợ ngăn ngừa sự thoái hóa mô sụn là tiến trình chính trong bệnh thoái hóa khớp.
2. Viện nghiên cứu y tế quốc gia Hoa-kỳ tài trợ nghiên cứu lớn cho nhiều trung tâm tiến hành thí nghiệm Hỗ trợ chữa trị, điều trị đau khớp gối, so sánh nhóm dùng chondroitin sulfate, glucosamine và kết hợp glucosamine-chondroitin, so với nhóm dùng giả dược. Kết quả thử nghiệm 6 tháng thấy bệnh nhân dùng glucosamine HCl, chondroitin sulfat, hoặc kết hợp 2 chất này không có tác dụng cải thiện đáng kể về triệu chứng so với điều trị bằng giả dược.
3. Đầu năm 2007, báo y khoa The New England Journal of Medicine công bố kết quả glucosamin HCl không giúp gì hay rất ít cho cho bệnh viêm khớp gối.
4. Cuối tháng 6 năm 2007, tập san Arthritis & Rheumatism, đăng nghiên cứu của trung tâm y khoa Boston, duyệt lại 15 nghiên cứu đã được tiến hành về glucosamine. Những nghiên cứu này được kiểm chứng với giả dược. Bệnh nhân dùng glucosamine hơn 4 tuần để trị đau nhức do thoái hóa khớp. Bác sĩ Steven Vlad thuộc bộ môn viêm khớp của trung tâm y khoa Boston cho biết các nghiên cứu cho kết quả chênh lệch nhau rất nhiều, mức biến đổi gấp 4 lần so với nghiên cứu bình thường. Một số chuyên gia cho biết những yếu tố chính làm thay đổi kết quả là:
– Do nhà sản xuất bảo trợ nên có thể kết quả không trung thực.
– Do thiếu những nghiên cứu độc lập.
– Thời gian nghiên cứu khác nhau quá xa.
Theo nhận xét của bác sĩ McHugh, thông tin do báo y khoa The New England Journal of Medicine cho kết quả đáng tin cậy nhất về mức công hiệu của glucosamine, rất tiếc là kết quả cho thấy mức hiệu quả còn rất giới hạn.
Tác dụng của glucosamine đối với bệnh viêm khớp
Trong một nghiên cứu thăm dò được tiến hàng tại Mỹ, với 6000 bệnh viêm khớp nói rằng họ do dự đổi sang một loại thuốc khác khi bệnh tình của họ không theo xu hướng xấu đi. Theo ngân hàng dữ liệu quốc gia về căn bệnh viêm khớp ở Wichita, Kansas, 3/4 người trả lời rằng hài lòng với loại thuốc đang dùng, và gần 2/3 (64%) nói họ không muốn thử thuốc mới trừ khi triệu chứng có xu hướng xấu đi. Như vậy glucosamine vẫn được người bệnh tin dùng.
Chondroitin sulfate, thành phần căn bản của sụn, là một polysaccharid có trọng lượng phân từ 10 đến 50 ngàn, gồm các đơn vị N-acetylglucosamin sulfate và acid glucuronic. Chất này được sản xuất bằng phương pháp tách chiết từ khí quản bò. Thuốc đã được bán ở Pháp trong nhiều năm trước khi bán như thuốc bổ sung tại Mỹ để giúp người viêm khớp. Thuốc có tác dụng chậm nhưng thật sự có hiệu quả trong bệnh thoái hóa khớp gối. Căn bệnh có cơ chế tác dụng phức tạp.
MSM hay Dimethylsulfone, là một hợp chất lưu huỳnh hữu cơ thuộc nhóm hóa chất sulfone. Chất này có trong một số thảo mộc tự nhiên và ở trong nhiều thức ăn và uống với một lượng nhỏ.
MSM với công thức DMSO2, cho thấy liên hệ đến dimethyl sulfoxide (DMSO), chỉ khác nhau ở tình trạng oxy hóa của nguyên tử lưu hùynh. Ở người MSM là chất chuyển hóa chính của DMSO, và vẫn giữ một số tính chất đặc trưng của DMSO.
Tác dụng sinh học của MSM không được thể hiện rõ. Bất cứ tác dụng nào của DMSO có thể qua trung gian là MSM. Bác sĩ Stanley W. Jacob thuộc đại học y khoa Oregon cho biết đã dùng MSM để điều trị cho hơn 18 ngàn bệnh nhân với nhiều bệnh khác nhau.
Chứng cứ từ thí nghiệm lâm sàng của MSM ở bệnh thoái hóa khớp: một nghiên cứu được kiểm chứng với giả dược, liều MSM 1500 mg mỗi ngày, dùng riêng rẽ hay kết hợp với glucosamine sulfate, có thể làm giảm triệu chứng thoái hóa khớp gối (Usha và Nadu 2004). Sau đó, nhóm nghiên cứu thử 25 bệnh nhân dùng mỗi ngày 6 gam MSM và 25 bệnh nhân dùng giả dược trong 12 tuần. Có 10 bệnh nhân không hoàn tất quá trình nghiên cứu, và phân tích có ý định điều trị (intend-to-treat) được thực hiện. Bệnh nhân dùng MSM giảm đau và cải thiện hoạt động khớp đáng kể. Không có chứng cứ chứng minh chất này chống viêm, và không thấy thay đổi chất đánh dấu viêm như CRP và mức lắng hồng cầu.
Liều LD50 (liều gây tử vong 50%) cao hơn 17.5 gam/Kg ở chuột cống, nên tương đối an toàn.
Các sản phẩm Glucosamine hỗ trợ điều trị xương khớp có hiệu quả tốt nhất là dòng sản phẩm Glucosamine hỗ trợ điều trị của Đức, Nhật Bản và Hàn Quốc:
Đặc biệt tại thị trường Việt Nam thì sản phẩm thuốc hỗ trợ điều trị xương khớp Glucosamine 100 VIP của Hàn Quốc,Glucosamine sụn vi cá mập(Supermarin) của Nhật Bản được nhiều bác sỹ khuyên dùng kết hợp với những đơn thuốc điều trị cho bệnh nhân xương khớp vì hiệu quả hỗ trợ điều trị cao lại không gây ra những tác dụng phụ ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe của bệnh nhân.
Ngoài ra còn có những dòng sản phẩm dầu xoa bóp Glucosamine dùng để xoa bóp ngoài da đối với những người tập thể thao hoặc bị đau cơ bắp nhức do vận động quá sức ảnh hưởng đến cơ và sụn.
BS.Trương Trọng Tín
Bệnh viện Đại học Y Dược
Xem thêm tại Đây.
