Glucosamine là gì?

Glucosamine là gì?
Glucosamine là đường Glucose có gắn đuôi amine (-NH2), là tiền chất của tổng hợp sinh học các protein, lipid gắn thêm phân tử đường gọi là “glycosylated”. Glucosamine dùng điều trị bệnh suy thoái khớp xương, nhưng nghiên cứu lâm sàng cho ra những kết quả trái ngược nhau về hiệu quả của chất này.

Liều tiêu chuẩn của muối Glucosamine là 1500 mg/ngày. Glucosamine với nhóm amino điện tích dương ở PH sinh lý. Anion trong muối biến đổi ở dạng chlorhydrat (HCl) hay sulfate. Lượng glucosamine trong 1500 mg muối glucosamine tùy thuộc anion và những muối khác đã được nhà sản xuất tính toán. Glucosamine thường bào chế ở dạng kết hợp với chondroitin sulfate hay methylsulfonylmethane được viết tắt là MSM. Biệt dược là thuốc Triplex có cả glucosamine-chondroitin và MSM.

Nghiên cứu lâm sàng thấy rằng glucosamine an toàn đối với cơ thể người. Vì glucosamine thường bào chế từ vỏ tôm cua, nên những ai bị dị ứng với tôm, cua, sò, hến không nên sử dụng.

Một điều đáng e ngại là dùng nhiều glucosamine có thể ảnh hưởng đến mức đường huyết do nó can thiệp vào sự điều hòa bình thường tổng hợp sinh học hexosamine, nhưng nhiều nhà nghiên cứu không tìm thấy đủ bằng chứng để chứng minh rằng sử dụng glucosamine ảnh hưởng xấu đến những bệnh nhân bị tiểu đường.
Viện y tế quốc gia của Hoa-kỳ thực hiện nghiện cứu dùng glucosamine cho người thừa cân, béo phì vì nhóm người này cơ thể rất nhạy cảm với bất cứ tác dụng nào của glucosamine về đề kháng.

Glucosamine không nên dùng nếu bệnh nhân bị sốt cảm hay nhiễm trùng tai mũi họng.

Khớp gối của cơ thể người

Nghiên cứu lâm sàng glucosamine
1/ Rottapharm, công ty dược phẩm tại Âu châu, bảo trợ 2 nghiên cứu lớn về glucosamine sulfate ( 100 người cho mỗi nhóm), thời gian nghiên cứu kéo dài 3 năm và được kiểm chứng với giả dược. Hai nghiên cứu này chứng minh tác dụng rõ ràng khi điều trị bằng glucosamine. Không chỉ cải thiện triệu chứng bệnh mà còn cải thiện vùng viêm khớp bị thu hẹp trên hình X quang. Chứng tỏ glucosamine ngoài việc giảm đau, còn hỗ trợ ngăn ngừa thoái hóa mô sụn là tiến trình chính trong điều trị bệnh thoái hóa khớp.
2/ Viện nghiên cứu y khoa quốc gia Hoa-kỳ tài trợ cho nhiều công trình nghiên cứu cho nhiều trung tâm về đau khớp gối, so sánh giữa nhóm dùng chondroitin sulfate, glucosamine và kết hợp glucosamine – chondroitin với nhóm dùng giả dược. Kết quả thử nghiệm trong 6 tháng thấy bệnh nhân dùng glucosamine HCl, chondroitin sulfat, hoặc kết hợp 2 chất trên không có cải thiện triệu chứng đáng so với giả dược.
3/ Đầu năm 2007, Trang báo y khoa nổi tiếng của Anh là The New England Journal of Medicine công bố kết quả nghiên cứu glucosamine HCl không có tac dụng gì hoặc rất ít tác dụng cho bệnh viêm khớp gối.
4/ Cuối tháng 6 năm 2007, tập san Arthritis & Rheumatism, đăng nghiên cứu của trung tâm y khoa Boston, duyệt lại 15 công trình nghiên cứu về glucosamine. Những nghiên cứu kiểm chứng với giả dược. Bệnh nhân dùng glucosamine hơn 4 tuần để trị đau nhức do thoái hóa khớp. Bác sĩ Steven Vlad thuộc bộ môn viêm khớp của trung tâm y khoa Boston cho biết các công trình nghiên cứu cho kết quả chênh lệch nhau rất nhiều, mức biến đổi gấp 4 lần so với các nghiên cứu bình thường. Một số chuyên gia cho biết những yếu tố chính làm thay đổi kết quả là:
– Do nhà sản xuất bảo trợ các công trình nghiên cứu nên kết quả có thể không trung thực
– Do thiếu những công trình nghiên cứu độc lập
– Thời gian thực hiện các công trình nghiên cứu khác nhau quá xa
Bác sĩ McHugh nhận xét , thông tin do báo y khoa The New England Journal of Medicine cho ra kết quả đáng tin cậy nhất về mức độ công hiệu của glucosamine trong điều trị xương khớp, rất tiếc là những kết quả cho thấy mức hiệu quả còn rất giới hạn.

Khớp bị viêm

Tác dụng của glucosamine với bệnh viêm khớp
Trong một nghiên cứu thăm dò được thực hiện ở Mỹ, với 6000 người bệnh viêm khớp cho biết rằng họ do dự đổi qua một loại thuốc điều trị khác khi bệnh tình của họ không hề xấu đi. Theo thông kê của ngân hàng dữ liệu quốc gia về bệnh viêm khớp ở Wichita, Kansas, 3/4 người bệnh trả lời hài lòng với loại thuốc điều trị đang dùng, và gần 2/3 (64%) cho biết rằng họ không muốn thử điều trị bằng loại thuốc mới trừ khi triệu chứng bệnh của họ xấu đi. Như vậy glucosamine vẫn được người tiêu dùng tin cậy.
Chondroitin sulfate là thành phần căn bản của sụn, nó là một polysaccharid có trọng lượng phân từ 10 đến 50 ngàn, gồm những đơn vị N-acetylglucosamine sulfate và acid glucuronic. Chất này được sản xuất bằng cách tách chiết từ khí quản bò. Thuốc đã được bán ở Pháp trong nhiều năm trước và được bán ra thị trường Mỹ như loại thuốc bổ sung cho người viêm khớp. Thuốc có tác dụng chậm nhưng thật sự trong bệnh thoái hóa khớp gối. Cơ chế tác dụng rất phức tạp.
MSM hay Dimethylsulfone, nó là một hợp chất của lưu huỳnh hữu cơ thuộc nhóm hóa chất sulfone. Chất này có trong một số thảo mộc tự nhiên và có một lượng nhỏ trong nhiều thức ăn và đồ uống.
MSM với công thức DMSO2, cho thấy sự liên hệ với dimethyl sulfoxide (DMSO), nó chỉ khác nhau ở tình trạng oxyt hóa của nguyên tử lưu hùynh. MSM là chất chuyển hóa chính của DMSO ở cơ thể người, và vẫn giữ một số tính chất đặc trưng của DMSO.
Tác dụng sinh học của MSM không được thể hiện rõ. Bất cứ tác dụng nào của DMSO có thể thông qua trung gian MSM. Bác sĩ Stanley W. Jacob thuộc đại học y khoa Oregon cho biêys đã dùng MSM để điều trị cho hơn 18 ngàn bệnh nhân với nhiều bệnh khác nhau.
Bằng chứng từ thí nghiệm lâm sàng của MSM ở bệnh nhân thoái hóa khớp: một nghiên đã được kiểm chứng cùng với giả dược, liều MSM được sử dụng là 1500 mg mỗi ngày, dùng riêng rẽ hoặc kết hợp với glucosamine sulfate, có thể giúp giảm triệu chứng của thoái hóa khớp gối (Usha và Nadu 2004). Sau đó, nhóm nghiên cứu đã thử trên 25 bệnh nhân dùng mỗi ngày 6 gam MSM và 25 bệnh nhân dùng giả dược trong thời gian 12 tuần. Có 10 bệnh nhân không hoàn tất nghiên cứu, và ý định diều trị (intend-to-treat) được phân tích và thực hiện. Bệnh nhân dùng MSM giảm đau, cải thiện hoạt động của khớp đáng kể. Nhưng không đủ bằng chứng để chứng minh chất này chống viêm, và thực tế cũng không thấy thay đổi chất đánh dấu viêm như CRP và mức lắng hồng cầu.
Liều dùng glucosamine là tương đối an toàn.

Ds Lê Văn Nhân

Xem thêm tại đây.